ΚΛΑΣΙΚΑ ΑΝΘΟΛΟΓΗΜΕΝΑ ΚΕΙΜΕNΑ ΤΗΣ ΙΣΠΑΝΙΚΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ
Τρίτη 25 Φεβρουαρίου 2025
Πέμπτη 13 Φεβρουαρίου 2025
Ο Ραμόν Λιουλ ή Ραϊμούνδος Λούλιος (Ramon Llull, 1232 - 1315) ήταν φιλόσοφος, επιστήμονας της λογικής και συγγραφέας από τη Μαγιόρκα. Πιστεύεται ότι έγραψε το πρώτο σημαντικό έργο της καταλανικής λογοτεχνίας. Θεωρείται επίσης πρωτοπόρος της θεωρίας υπολογισμού, ιδιαίτερα λόγω της επιρροής του στον Γκότφριντ Βίλχελμ Λάιμπνιτς.[1][2]
Είναι ο πιο πολυγραφότατος συγγραφέας του Μεσαίωνα· έγραψε στα καταλανικά, τα οξιτανικά, τα λατινικά και τα αραβικά και θεωρείται ο πρώτος σημαντικός λογοτέχνης της καταλανικής γλώσσας. Επίσης υπήρξε ο πρώτος συγγραφέας που δημοσίευσε ηθικό μυθιστόρημα και που χρησιμοποίησε μια ρομανική γλώσσα για να μεταδώσει επιστημονικές και θεολογικές γνώσεις, όντας πρωτοπόρος της εκλαϊκευμένης επιστήμης.[3] Έδωσε το όνομά του στο ομώνυμο πολιτισμικό ινστιτούτο προβολής της καταλανόφωνης κουλτούρας.
Βιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Γεννήθηκε στην Πάλμα, την πρωτεύουσα του Βασιλείου της Μαγιόρκα που πρόσφατα είχε ενσωματώσει στο Στέμμα της Αραγόνας ο βασιλιάς Ιάκωβος Α΄. Αγνοείται η ακριβής ημερομηνία γέννησής του αλλά πιθανότατα ήταν μεταξύ των τελών του 1232 και των αρχών του επόμενου έτους.[4] Ήταν γιος του Ραμόν Αμάτ Λιουλ και της Ισαβέλ δ' Ερίλ, μελών μιας σημαντικής οικογένειας της Βαρκελώνης.[4]
Σύμφωνα με τον Ουμπέρτο Έκο, ο τόπος γέννησης του Λιουλ υπήρξε σημαδιακός καθώς η Μαγιόρκα της εποχής ήταν ένα «σταυροδρόμι των τριών πολιτισμών, του χριστιανικού, του ισλαμικού και του εβραϊκού, στο σημείο που η πλειοψηφία των έργων του να είναι γραμμένα είτε στα μαγιορκινικά [καταλανικά] είτε στα αραβικά»[5]
Ο Λιουλ στην αυλή του Ιακώβου Α΄
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Πριν να παντρευτεί, εντάχθηκε στην αυλή του βασιλιά της Αραγόνας ως συνοδός του δεύτερου γιου του, μελλοντικού Ιακώβου Β΄ της Μαγιόρκα. Σύντομα οι ευγενείς αντιλήφθηκαν την ιδιαίτερη εξυπνάδα του και τον μετέτρεψαν σε δάσκαλο του πρίγκιπα. Η ζωή του στην αραγονική αυλή ήταν αρκετά ελεύθερη και πλήρης απολαύσεων, πολυτελειών και ερωτικών σχέσεων. Εκείνη την περίοδο ο Λιουλ συνέγραψε πολλά ερωτικά τραγούδια.
Η μεταμόρφωση
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Γύρω στο 1267, στην ηλικία των 30, ο Λιουλ έζησε μια ολική μεταστροφή της ζωής του. Ο ίδιος περιγράφει τα πέντε διαδοχικά οράματα με τον Χριστό να σταυρώνεται για πέντε διαδοχικές νύχτες.[6] Πούλησε την ιδιοκτησία, χαρίζοντας τα κέρδη στη γυναίκα και τα παιδιά του, τους οποίους κι εγκατέλειψε για να ακολουθήσει μια ζωή κηρύγματος. Έπειτε απομονώθηκε σε ένα σπήλαιο στο όρος Ράντα της Μαγιόρκα για να αφιερωθεί στον συλλογισμό, ώσπου εισήλθε στο κιστερκιανικό μοναστήρι της Λα Ρεάλ, όπου έμαθε λατινικά, γραμματική και καθολική και ισλαμική φιλοσοφία. Παρέμεινε λαϊκός και δεν έγινε επίσημα μοναχός μέχρι το 1295.
Ιεραποστολικό έργο
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το 1274 ο πρίγκιπας Ιάκωβος, τέως μαθητής του Λιουλ, τον κάλεσε στο κάστρο του στο Μονπελιέ, όπου, με τη χορηγία του πρίγκιπα συνέγραψε το Ars demostrativa ('Αποδεικτική τέχνη'). Τα χρήματα που του δόθηκαν ως βραβείο τα επένδυσε στην κατασκευή του μοναστηριού του Μιραμάρ στη Μαγιόρκα. Σκοπός του μοναστηριού έγινε η προετοιμασία ιεραποστόλων για να εκχριστιανίσουν τους Άραβες. Η προετοιμασία περιείχε μαθήματα αραβικής γλώσσας και διαλεκτικής και προκάλεσε τον θαυμασμό και το δημόσιο έπαινο του πάπα Ιωάννη ΚΑ΄ το 1276.
Όταν ο επόμενος Πάπας, Νικόλαος Δ΄, έδειξε αδιαφορία για την προκήρυξη νέας σταυροφορίας, ο Λιουλ ξεκίνησε μια προσωπική προσπάθεια που θα τον έφερνε διαμέσω της Ευρώπης (Γερμανία, Γαλλία και Ιταλία) στους Αγίους Τόπους, τη Μικρά Ασία και το Μαγκρέμπ. Η τόλμη του τον οδήγησε πολλές φορές να προσπαθήσει να προσηλυτίσει ακόμη και στις εισόδους των τεμένων και των συναγωγών. Κατά τη διάρκεια των ταξιδιών του συνέγραψε πλήθος βιβλίων γύρω από τα λάθη των αλλόδοξων φιλοσόφων ενώ θέλησε να ιδρύσει και καθολικά μοναστήρια στις περιοχές από όπου πέρασε.
Το 1286 έλαβε τον τίτλο του ακαδημαϊκού καθηγητή από το Πανεπιστήμιο του Παρισιού κι έναν χρόνο αργότερα μετέβη στη Ρώμη για να ενημερώσει τον ποντίφικα για τα σχέδιά του περί αναμόρφωσης της εκκλησίας. Η αδιαφορία των ανώτερων στελεχών της για τα σχέδιά του περιλάμβανε και μια εκ νέου απόρριψη της κήρυξης σταυροφορίας και της παροχής οικονομικής στήριξης για τον προσηλυτισμό των αλλόδοξων στους Αγίους Τόπους. Ως αποτέλεσμα της παραπάνω αδιαφορίας, το 1295 εντάχθηκε στους φραγκισκανούς. Το 1299 ο Ιάκωβος Β΄ της Μαγιόρκα του επέτρεψε να κηρύττει στα τεμένη και τις συναγωγές του βασιλείου. Για πρώτη φορά θα μπορούσε να εκθέσει τις απόψεις του μπροστά σε Χριστιανούς.
Το 1305 δημοσίευσε τη δεύτερη έκδοση του σχεδίου του περί ανάκτησης των Αγίων Τόπων: ένας χριστιανός βασιλιάς θα ηγείτο των ενοποιημένων στρατιωτικών ταγμάτων και, ξεκινώντας από την Αλμερία και τη Γρανάδα, θα κατέληγαν διαμέσου της Βόρειας Αφρικής στην Αίγυπτο. Προφανώς στο νου του είχε τον Ιάκωβο Β΄ της Αραγόνας που μόλις είχε κατακτήσει της Μούρθια και είχε εγκαταστήσει εμπορικές επαφές με την Αλεξάνδρεια.[7] Εν τέλει η μόνη κίνηση που έλαβε χώρα ήταν η αποτυχημένη εκστρατεία του Ιακώβου Β΄ εναντίον της Αλμερία.[8
- Abel González Melo
- Abril Zamora
- Aina de Cos
- Alberto Conejero
- Alejandro Ricaño
- Alfredo Sanzol
- Antonio Tabares
- Blanca Bardagil
- Borja Ortiz de Gondra
- Carles Batlle
- Carlos Ferrera
- Cesar Brie
- Claudio Tolcachir
- Cristina Clemente
- Daniel J. Meyer
- David Desola
- David Planell
- Davide Carnevali
- Denise Despeyroux
- Edgar Chías
- Ernesto Caballero
- Esteve Soler
- Eugenio Amaya
- Fernando Renjifo
- Guillem Clua
- Guillermo Heras
- Gustavo Ott
- Helena Tornero
- Ignacio del Moral
- Ignacio García May
- Ignacio Pajón Leyra
- Israel Sola
- Jack Taylor
- Javier de Dios
- Jordi Galcerán
- José Padilla
- José Ramón Fernández
- Josep Maria Benet i Jornet
- Josep María Miró
- Juan Carlos Rubio
- Juan José Alonso Millán
- Juan Mayorga
- Lluisa Cunillé
- Lope de Vega
- Luis Ayhllón
- Manuel Tamayo y Baus
- Marc Angelet
- Marco Antonio de la Parra
- María San Miguel
- Marilia Samper
- Mario Vargas Llosa
- Marta Barceló
- Marta Buchaca
- Maxi Rodríguez
- Miguel de Cervantes
- Miguel del Arco
- Pablo Messiez
- Paco Bezerra
- Paloma Pedrero
- Pau Miró
- Pedro Villora
- Pep Anton Gómez και Jordi Sánchez
- Rafel Gallego
- Ramón del Valle-Inclán
- Ramón Madaula
- Rodolf Sirera
- Sergi Belbel
- Sergi Pompermayer
- Sergio Blanco
- Victoria Szpunberg
- Yolanda Garcia Serrano